Παρασκευή 9 Αυγούστου 2013

Στον ρυθμό των εξεγέρσεων

                                                                                                                                                                                 Η κρίση του 2008 και η παγκόσμια επέκταση της με διαφορετικές μορφές και εντάσεις συμπυκνώθηκε και σε έντονη και πολύμορφη κρίση αστικής πολιτικής. Η επιδείνωση των κοινωνικών συνθηκών οξύνει τις αντιθέσεις ακόμη και στις προηγμένες καπιταλιστικές χώρες, εντείνει την κρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης και διακυβέρνησης, που αντεπιδρά στην οικονομική κρίση και παρεμποδίζει την αποτελεσματική διαχείρισή της.
 
Από την οικονομία στην πολιτική
 
Αυτή η σπειροειδής εξέλιξη διαιωνίζεται. Η αστική πολιτική διαχείρισης της κρίσης έχει διπλή όψη, όπως ο Ιανός, αλληλένδετη και αντιφατική. Επιδιώκει την έξοδο από την κρίση, έστω αναιμική και ασταθή, όπως αντιμετωπίζονται οι κρίσεις από την κρίση-σταθμό του 1973, στο πλαίσιο μιας νέας άκρως συντηρητικής ανασυγκρότησης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, με ένταση της εκμετάλλευσης, εδαφικό και ταμειακό επεκτατισμό, καταστροφή του μεσαίου κεφαλαίου, συρρίκνωση των υπολειμμάτων πρόνοιας, ένταση της φυγής στο χρηματοπιστωτικό τομέα, εδραίωση ενός παγκόσμιου αυταρχισμού, του εκφοβισμού και της απάτης, ως μέσου ενσωμάτωσης.
Στον ολοκληρωτικό καπιταλισμό η ανάκαμψη δεν συνδυάζεται με σημαντική ανάκαμψη του βιοτικού επιπέδου, όπως χαρακτηριστικά συνέβη στη μεταπολεμική περίοδο ανόδου (1945-1970).
 
 
Αντίθετα, από το 1973 και εφεξής η άνοδος είναι περιορισμένη και ασταθής. Ιδιαίτερα στην τρέχουσα κρίση, η ανασυγκρότηση του καπιταλισμού θα αυξήσει την κερδοφορία και σταθεροποίηση (όχι μακρόχρονη) του κεφαλαίου όχι όμως και τη βελτίωση της εργατικής τάξης (με εξαίρεση κάποιων τμημάτων της) αλλά τη δομική πλέον επιδείνωση της θέσης της σε όλους τους τομείς έναντι του κεφαλαίου. Για να μην υπερβάλλουμε λοιπόν. Η αστική πολιτική δεν καταρρέει, ούτε ασφαλώς θα καταρρεύσει από τις αντιθέσεις της μόνον και αυτόματα. Ήδη από το 2008 κατόρθωσε να συγκρατήσει την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος και προωθεί σταθερά και άκαμπτα την πιο αντιδραστική ανασυγκρότηση του σύγχρονου ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Αυτή όμως η πολιτική συνεπάγεται ένα μοντέλο κινεζοποιημένης κοινωνίας με κατώτερο βιοτικό επίπεδο, διαρθρωτική ανεργία, εργασιακό Μεσαίωνα, πρωτοφανή αυταρχισμό, οξύνοντας και σε περίοδο ανόδου στο έπακρο την αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας.
 
Η αστική πολιτική λοιπόν δεν διατρέχει κρίση ως προς την ταξική της αποστολή στη συγκυρία, αφού προωθεί την αντιδραστική καπιταλιστική ανασυγκρότηση παρά το κοινωνικό τίμημα. Η κρίση της αφορά τη σχέση της (και τη σχέση του κεφαλαίου βέβαια) με την εργατική τάξη: Την αποξένωση ολοκληρωτική σχεδόν της αστικής πολιτικής από τις εργατικές και λαϊκές μάζες, την κρίση αντιπροσώπευσης και ηγεμονίας (δεν πείθει η αστική οικονομία και πολιτική ότι προστατεύει τα κοινωνικά συμφέροντα) το ότι δεν μπορεί να αποτρέψει τους αγώνες και τις εξεγέρσεις που ξεσπούν με ανησυχητική πλέον για το σύστημα συχνότητα και ένταξη. Το δίλημμα τίθεται επιτακτικά: Κομμουνισμός ή βαρβαρότητα!
 
Στην εποχή των εξεγέρσεων
 
Zούμε μια εποχή εξεγέρσεων; Αυτό το ερώτημα θέτουν ακόμη και κατ' εξοχήν συντηρητικά έντυπα, όπως ο Εκόνομιστ. Είναι γεγονός. Από το 2008 ως σήμερα, από τη μια άκρη του κόσμου ως την άλλη ξεσπούν εξεγέρσεις. Με αρχή τα προάστια του Λονδίνου και του Παρι­σιού, στη συνέχεια τις πλατείες των αγανακτι­σμένων, την Αραβική Άνοιξη, τη Γουόλ Στριτ, ως τις εξεγέρσεις στην Τουρκία, τη Βουλγα­ρία, τη Βραζιλία, την Ινδονησία, την Αίγυ­πτο, ακόμη και στην υποδειγματική πάλαι πο­τέ για την προνοιακή πολιτική της Σουηδίας, ως τον ταραγμένο πολιτικά ευρωπαϊκό Νότο με τις ασταθείς κυβερνήσεις, τις μεγάλες λαϊ­κές κινητοποιήσεις και συγκεντρώσεις, τις μα­χητικές και μαζικές απεργίες, όπως τε­λευταία στην ΕΡΤ.
 
Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους και τις πλατείες αγανα­κτισμένος και διαμαρτυρόμενος, για τη φτώχεια και το υποβαθμισμένο βιοτι­κό του επίπεδο, την πρωτοφανή ανερ­γία και επισφάλεια, την άκρα ανισότη­τα των αμύθητα πλούσιων και των σχετικά και απόλυτα εξαθλιωμένων, την προκλητική δια­φθορά, την απόλυτη κυριαρχία των ισχυρών της γης, την έξαρση του αυταρχισμού και στις κατ' όνομα κοινοβουλευτικές δημοκρατίες. Οι εξεγέρσεις κατά κανόνα ξεσπούν δι' «ασήμα­ντων αφορμών», όπως η αύξηση των εισιτηρί­ων στη Βραζιλία ή η αναμόρφωση ενός πάρ­κου στην Κωνσταντινούπολη. Αυτή όμως η συνθήκη δεν παραπέμπει σ' έναν επιφανεια­κό και ασταθή ακτιβισμό. Αντίθετα, επιβεβαι­ώνει την ύπαρξη εκρηκτικής κοινωνικής διά­θεσης, που μπορεί να ανάψει με την παραμι­κρή σπίθα. Οι λαϊκές εξεγέρσεις είναι άραγε εξατομικευμένα φαινόμενα ή έχουν κοινό, σ' ένα βαθμό τουλάχιστον, υπόβαθρο, που ομα­δοποιεί τα αίτια των εξεγέρσεων και τις διεκ­δικήσεις τους;
 
Η παγκόσμια διάδοση του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, σε διαφορετικές μορφές και βαθμό ωριμότητας, αποτελεί σε συνάρτηση με τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας την κοι­νή βάση των κρίσεων και των εξεγέρσεων. Η ασυδοσία του κεφαλαίου, η διαπλοκή μ' ένα αυταρχικό κράτος, το πολυεθνικό παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο και τα ιμπεριαλιστικά κέντρα, καθώς και τα εκτεταμένα δίκτυα δι­αφθοράς, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώ­ρες, συμπιέζουν το βιοτικό επίπεδο του λαού και τα δικαιώματά του. Ακόμη και στις χώρες που σημειώνεται ανάπτυξη, όπως στη Βραζιλία, την Τουρκία, την Κίνα κ.ά. η ασυδοσία του καπιταλισμού, ακόμη κι όταν είναι σε φά­ση ανάπτυξης προκαλεί με την τεράστια ανι­σότητα και το «φαγοπότι» του νεοφιλελεύθε­ρου καπιταλισμού. Ακόμη κι όταν βελτιώνεται το επίπεδο ζωής για κάποια τμήματα (μεσαία κυρίως) η πλειοψηφία του πληθυσμού μαστί­ζεται από πείνα, ανεργία, άθλιες συνθήκες ζωής (φαβέλες Βραζιλίας, εξαθλίωση των Κι­νέζων εργατών, τεράστια ανισότητα στις πα­ράλιες πόλεις και την ενδοχώρα της Τουρκί­ας). Το εγχείρημα ανασυγκρότησης και στα­θεροποίησης του καπιταλισμού με αύξηση της κερδοφορίας, αλλά και καθήλωση του λαού σε υψηλό επίπεδο ανεργίας, στοιχειώδες βιοτικό επίπεδο, άρση της εργασιακής προστασί­ας, οδηγεί σ' ένα κύμα έντονων διαμαρτυριών και εξεγέρσεων λόγω της έντασης και παγίω­σης αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής.
 
Ο στρατός της αντίδρασης και της εξέγερ­σης συγκροτείται από τις κοινωνικές δυνάμεις που είναι ο κύριος αποδέκτης της καπιταλιστι­κής επίθεσης: Η εργατική τάξη που συνθλίβε­ται από την ανεργία και τις απολαβές πείνας, απογυμνωμένη πλέον από την όποια ασπίδα προστασίας των δικαιωμάτων της, βλέπει το μέλλον χωρίς καμία ή με ελάχιστη προοπτι­κή βελτίωσης των συνθηκών ζωής και εργα­σίας για την ίδια και τα παιδιά της. Βλέπει τα δίκτυα κοινωνικής και πολιτικής προστασίας (στο βαθμό που υπάρχουν) να συντρίβονται. Θύματα της ανασυγκρότησης και διε­θνοποίησης του καπιταλισμού είναι τα μεσαία στρώματα. Η ανασυγκρότηση του καπιταλισμού στα μέτρα αντιρρόπησης της μειωμένης κερδοφορίας, πε­ριλαμβάνει και την καταστροφή του μι­κρομεσαίου κεφαλαίου, τη συγκεντροποίηση και την απορρόφηση της αντίστοιχης αγοράς. Αυτή η διαδικασία ενισχύεται από τη διείσδυση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλι­σμού στα έθνη - κράτη και την καταστροφή της μεσαίας τάξης που κυριαρχεί στην εσωτερι­κή αγορά.
 
Η εσωτερική αγορά και τα μεσαία στρώματα δέχονται το τελειωτικό χτύπημα με τη λιτότητα, που επιβάλλει το νεοφιλελεύθε­ρο μοντέλο δημοσιονομικής ισορροπίας. Αλλά και στην περίπτωση βελτίωσης της θέσης ενός τμήματος των μεσαίων στρωμάτων, σ' ένα κλί­μα οικονομικής αστάθειας και έντονου αντα­γωνισμού, όταν η οικονομία μιας χώρας παίρ­νει την κατιούσα, δεν πλήττεται κυρίως το κε­φάλαιο που συγκροτεί καρτέλ και ενισχύεται προνομιακά από το κράτος, αλλά οι μεσαίοι που καταστρέφονται ή φυτοζωούν.
 
Η ραγδαία υποβάθμιση της θέσης των μεσαίων συνήθως σε περιόδους κρίσεων, προκαλεί σ' αυτούς εξεγερτικές διαθέσεις, όχι πάντα σε προοδευ­τική κατεύθυνση. Ο σχετικός περιορισμός της ανισότητας στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, πλούτου και φτώχειας ξεπεράστηκε σ' ένα βαθμό (1945-75) με την άνοδο των μεσαί­ων στρωμάτων και τη βελτίωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Αυτή η κοινωνία που προ­βαλλόταν ως υπόδειγμα δίκαιης διανομής και κοινωνικής ισορροπίας και προβλεπόταν η επέκταση στις υπανάπτυκτες κοινωνίες με το τεράστιο χάσμα πλούτου και την απουσία με­σαίας τάξης, όχι μόνον δεν επεκτάθηκε, αλλά φυλλοροεί και στις αναπτυγμένες δυτικές κοι­νωνίες.
 
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη μητρό­πολη της πρόνοιας, τη Σουηδία, καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση κοινωνικής ανισότητας από κάθε άλλο οικονομικά ανεπτυγμένο κρά­τος στον κόσμο. Αυτή είναι η αιτία που ώθη­σε τους νεαρούς μετανάστες να ξεσηκωθούν στα υποβαθμισμένα προάστια της Στοκχόλμης τον Μάιο και να την τυλίξουν στις φλόγες. Ο κοινωνικός αποκλεισμός δηλαδή. Το γεγονός ότι δεν έχουν ίσες ευκαιρίες με τους Σουηδούς ούτε μερίδιο στον πλούτο που υπάρχει γύρω τους. Γι' αυτό τα σπάνε και καίνε...
 
Τη στρατιά των εξεγερμένων επανδρώ­νουν μαζικά και νέοι. Είναι στην πλειοψηφία τους φοιτητές, σπουδαστές, πτυχιούχοι, άνερ­γοι κατά κανόνα, προοδευτικών διαθέσεων, χωρίς πολιτική ένταξη πολλοί απ' αυτούς, με έντονες ακτιβιστικές τάσεις. Τον τρόπο κινη­τοποίησης και οργάνωσης των πολιτικών και συνδικαλιστικών συλλογικοτήτων τον υποκα­θιστούν με την κοινωνική δικτύωση (facebook, twitter) που για πρώτη φορά προσφέρει στην ιστορία των πολιτικών κινημάτων η νέα τεχνο­λογία.
 
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ευρύτατη χρήση τους από τους νέους έχουν αποφασιστικά συμβάλει στην ανάπτυξη, επι­τάχυνση, διάδοση των αγώνων. Δεν αποτε­λούν ασφαλώς τη γενεσιουργό αιτία των κι­νημάτων, όπως διατείνονται ηγετικοί παράγο­ντες του συστήματος (βλ. δηλώσεις Ερντογάν) για να συγκαλύψουν τις κοινωνικές και πολι­τικές αιτίες των εξεγέρσεων. Χαρακτηριστικό των κατακλυσμιαίων αλλαγών που επιφέρει ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός είναι η εντατι­κοποίηση και σχεδόν γενίκευση των μορφών αποκλεισμού των νέων. Από την επαγγελματική και οικονομική δραστηριότητα, τον πο­λιτισμό και την ποιοτική ψυχαγωγία από τις δομές της εξουσίας (με εξαίρεση τους εκλε­κτούς των κομμάτων θεσιθήρες) ενώ η ελπίδα της ευμάρειας δεν θεωρείται απλώς ουτοπία, αλλά ανήθικη προσδοκία! Τα ποσοστά ανερ­γίας των νέων είναι εφιαλτικά. Ο αριθμός των ανέργων νέων παγκόσμια ανέρχεται σήμερα σε 290 εκατομμύρια (στους νέους 15-24 ετών), ενώ στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό προ­σεγγίζει το 60%.
 
Ο αποκλεισμός των νέων, η απαξίωση των υψηλών επιστημονικών και δη­μιουργικών ικανοτήτων τους, τους ωθεί στην αντιπαράθεση με το σύστημα της κυρίαρχης πολιτικής και ιδεολογίας, στην ανάπτυξη νέων κινημάτων και μορφών αντικουλτούρας, στον αναστοχασμό για τις καθιερωμένες κοι­νωνικές σχέσεις, στην ψηλαφητή αναζήτηση του νέου και του ανατρεπτικού. Είναι η ψυ­χή των εξεγέρσεων, το βασικό μέσο οργάνωσής τους, η κινητήρια δύναμη των αναζητήσε­ων. Αδυναμία τους η έλλειψη συγκεκριμένου και ρεαλιστικού στόχου, η υποτίμηση παρα­δοσιακών και αποτελεσματικών μορφών ορ­γάνωσης, ο σκεπτικισμός, αν όχι η εχθρότητα προς την πολιτική, ακόμη και της Αριστεράς, που στερεί από μεγάλο κομμάτι του νεανικού κινήματος το πιο γόνιμο έδαφος για προβληματισμό και έμπνευση, ώστε το αυθόρμητο να εξελιχθεί σε συνειδητό.
 
Ειδικά, εξετάζοντας την οικονομική και πο­λιτική κρίση στη Νότια Ευρώπη, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης διεθνούς κρίσης, της πολι­τικής αναταραχής και των εξεγέρσεων σε πολ­λές περιοχές του πλανήτη, προκύπτει το συμπέ­ρασμα ότι ο ευρωπαϊκός Νότος και λόγω των εσωτερικών του παθογενειών και επειδή έχει βρεθεί στο επίκεντρο της διεθνούς καπιταλι­στικής κρίσης, έχει μακρά και επώδυνη πο­ρεία να διανύσει, μέχρι να επιστρέψει σε μιαν αναιμική ανάπτυξη με στοιχεία κρίσης (ανερ­γία, φτώχεια κ.ά.). Συγκεκριμένα: Η πολιτι­κή του Μνημονίου βύθισε τις χώρες του Νό­του σε βαθιά κρίση, με αποτέλεσμα την κοινω­νική και πολιτική αναταραχή. Σε αυτές τις χώ­ρες επικράτησε κυβερνητική αστάθεια και σε ορισμένες περιπτώσεις έντονες κινητοποιήσεις, που λειτούργησαν αποσταθεροποιητικά για το σύστημα. Αυτή η αστάθεια εκδηλώθηκε με αλ­λαγές κυβερνήσεων (τρεις κυβερνήσεις στην Ελλάδα σε τρία χρόνια), παραιτήσεις υπουρ­γών (δύο πρόσφατα στην Πορτογαλία), ετε­ρόκλητες κυβερνητικές συμμαχίες, που υπο­νομεύουν την κυβερνητική συνοχή (περίπτωση ΛΑΟΣ και ΔΗΜΑΡ), κυβερνήσεις μειοψηφι­κές στο λαό. Τα κυβερνώντα κόμματα αντιμε­τωπίζουν έντονη κρίση αντιπροσώπευσης και ηγεμονίας. Η αξιοπιστία τους έχει καταβαραθρωθεί λόγω της επανειλημμένης διάψευσης των επαγγελιών τους για την αντιμετώπιση της κρίσης και γενικότερα, λόγω της πλήρους αναντιστοιχίας λόγων και έργων.
 
Οι λαϊκές κινητοποιήσεις, αν και εναλλάσσονται μεταξύ εξάρσεων και υφέσεων, επι­δρούν αποφασιστικά στα πολιτικά δρώμενα και δημιουργούν σοβαρά προσκόμματα στην αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων. Κορυ­φαίες στιγμές της λαϊκής αντίδρασης η συ­γκέντρωση εκατοντάδων χιλιάδων λαού στις πλατείες της Ισπανίας και της Ελλάδας. Υπήρ­ξαν βέβαια και μαζικές απεργίες, διαδηλώ­σεις, καταλήψεις, για την προώθηση των αι­τημάτων των εργαζομένων, που αντιμετωπί­στηκαν με πρωτοφανή βία από τις μνημονιακές κυβερνήσεις. Η πρόσφατη μαζική κινητο­ποίηση στην ΕΡΤ και οι αγωνιστικές εκδηλώ­σεις που είναι σε εξέλιξη λόγω των οριζόντι­ων απολύσεων στο Δημόσιο, η ανάλγητη επί­θεση της κυβέρνησης στο λαό, αποτελούν το προανάκρουσμα για το λαϊκό ξεσηκωμό που θα ακολουθήσει.
 
Εξέγερση και επανάσταση
 
 Οι εξεγέρσεις που συνταράσ­σουν από το 2008 ως σήμε­ρα πολλές περιοχές του πλανήτη είναι κορυφαία εκδήλωση της οικονομι­κής και πολιτικής κρίσης που ταλανίζουν τις καπιταλιστικές κοινωνίες. Είναι συγγε­νείς προς την επανάσταση μορφές πολιτι­κής πάλης, την προετοιμάζουν ή και απο­τελούν μια διαλεκτική εναρκτήρια στιγμή της. Έτσι συνέβη με την περίφημη επίθεση στα Χειμερινά Ανάκτορα, που σε ορισμέ­νες πλευρές ταυτίζεται με την Οκτωβριανή Επανάσταση, για να παρουσιαστεί η δεύτε­ρη ως στιγμιαία διαδικασία και σύγκρουση και να θεωρηθεί η επανάσταση ως πολιτική μορφή ακατάλληλη για τις προηγμένες κοι­νωνίες, που λόγω της θεσμικής τους οχύρω­σης μόνον με ένα μακρόχρονο πόλεμο θέ­σεων μπορούν να μεταλλαχθούν σε επανα­στατικές. Ασχέτως όμως αν στις συνθήκες ενός υπεραντιδραστικά ανασυγκροτούμε-νου καπιταλισμού είναι εφικτός ένας μα­κρόχρονος πόλεμος θέσεων για την πραγματοποίηση πορείας μεταρρυθμίσεων, η αλλαγή της κοινωνίας είναι αδύνατη χω­ρίς το επαναστατικό άλμα (πόλεμος κινή­σεων).
 
Η εξέγερση είναι μια φάση έντονης πύ­κνωσης και επιτάχυνσης της ταξικής πά­λης. Η επανάσταση όμως, όπως την όρισαν οι Μαρξ και Ένγκελς, είναι διαρκής. Από τη νίκη στην πάλη για την εξουσία ως την εγκαθίδρυση μιας κοινωνίας ανώτερου τύ­που. Η εξέγερση είναι μια αυτόνομη στιγ­μή πύκνωσης της ταξικής πάλης. Συνδέεται στενά με την επανάσταση (προπαρασκευα­στική ή εναρκτήρια «στιγμή» της). Δεν οδη­γεί όμως υποχρεωτικά σε αυτήν ούτε, ακό­μη κι αν έχει επιτυχία, εξασφαλίζει και τη νίκη της επανάστασης (γερμανική, ουγγρι­κή, ιταλική εξέγερση 1918-1921). Επιπλέ­ον κακώς ταυτίζεται με την ένοπλη εξέγερ­ση που απλώς είναι μια μορφή της. Οι σύγ­χρονες εξεγέρσεις δεν είναι ένοπλες, όπως φαίνεται ίσως λόγω της βίαιης αντιμετώπισής τους από τις κατασταλτικές δυνάμεις. Σε αντίθεση με την Οκτωβριανή εξέγερση που οργανώθηκε από τους μπολσεβίκους, οι σύγχρονες εξεγέρσεις είναι αυθόρμη­τες και ανοργάνωτες. Δεν έχουν διάρκεια και βάθος. Εκδηλώνονται με εκρηκτική δύ­ναμη, μεταδίδονται ταχύτατα σε μια χώρα ή και σε άλλες (όχι υποχρεωτικά όμορες), αλλά εκτονώνονται γρήγορα συνήθως, χω­ρίς ή με περιορισμένα αποτελέσματα.
 
Επειδή όμως οι αιτίες της εξέγερσης δεν εξαλείφονται, η εξέγερση μπορεί να επανέλθει, όπως στην Αίγυπτο. Στην ιδιαι­τερότητα αυτών των εξεγέρσεων εγγράφο­νται και φαινόμενα επιθέσεων και λεηλα­σιών από περιθωριακά στοιχεία που συνή­θως δεν έχουν σχέση με την εξέγερση. Οι παράγοντες και αναλυτές του συστήματος διαπιστώνουν ότι στις κοινωνίες υπάρχει εξεγερτική διάθεση, που μπορεί να προκα­λέσει έντονες αναταραχές, αλλά και ανα­τροπές. Όσο οι εξεγέρσεις όμως δεν απο­κτούν συγκεκριμένο πολιτικό στόχο και ορ­γανωτική δομή, όσο δεν συνδέονται με την επανάσταση, οι συστημικοί θα κοιμούνται ήσυχοι...
 
Ο καπιταλισμός δεν είναι αήττητος
 
Ποια είναι λοιπόν η «μοίρα» μας; Να ζούμε σ' έναν παρακμιακό και άκαρδο καπιταλισμό ή το πολύ πολύ σε μια πιο ανθρώπινη παραλλαγή του; Έχουν δίκαιο όσοι ισχυρίζονται ότι αυτός ο κόσμος δεν αλλάζει; Ότι τελικά κι αυτοί που φωνάζουν και διαμαρτύρονται, που αντιδρούν και αγωνίζονται, θα συμμορφωθούν έτσι ή αλ­λιώς, με τις επιταγές του συστήματος, αφού στην πραγματικότητα δεν αρθρώνουν εναλλα­κτική πρόταση; Αφού πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει εναλλακτική κοινωνία και όπου επιχει­ρήθηκε η εγκαθίδρυσή της, κατέληξε σε πατα­γώδη αποτυχία; Όμως η σκληρή ταξική αντιπα­ράθεση, οι πολυάνθρωπες κινητοποιήσεις, η αγανάκτηση και αηδία των περισσότερων για την άθλια καπιταλιστική κοινωνία που ζουν, αν και δεν υπάρχει στο μυαλό τους το σχέδιο της άλλης ανώτερης κοινωνίας, το κύμα των εξε­γέρσεων ακόμη και σε χώρες συντηρητικές και χωρίς παράδοση ταξικών αγώνων (Αίγυπτος, Σουηδία) άλλα δείχνουν: Ότι ο καπιταλισμός είναι ένα παρακμιακό σύστημα που δεν μπορεί να χειριστεί ορθολογικά τη γιγάντια επιστημο­νική και τεχνολογική πρόοδο που συντελείται στα σπλάχνα του. Για παράδειγμα, ενώ είναι τεχνικά δυνατό να απασχολούνται εργασιακά οι πάντες για ολιγόωρο χρόνο με αμοιβή αντί­στοιχη της παραγωγικότητάς τους, το κεφά­λαιο για να μειώσει τα εργατικά έξοδα, καταβα-ραθρώνει την κοινωνία σε ανέκδοτη ιστορικά ανεργία, σκάβοντας ταυτόχρονα και το λάκκο του, με την πτώση του ποσοστού κέρδους.
 
Είναι πασιφανές ότι ο καπιταλισμός ιστο­ρικά έχει φάει τα ψωμιά του. Το πιστοποιεί η ανίατη οικονομική και πολιτική κρίση του. Ας ωρύονται οι θεματοφύλακες του συστήματος, ας χλευάζουν ως αιθεροβάμονες αυτούς που θεωρούν αναγκαία και αναπότρεπτη την ανα­τροπή του. Τα σημεία των καιρών είναι εύγλωτ­τα. Τα αποκωδικοποιούν και οι ίδιοι και τρέ­μει το φυλλοκάρδι τους. Όμως με γεροντικό πείσμα και με κυνική ιδιοτέλεια κρατούν με τε­χνικά μέσα στη ζωή τον καπιταλισμό, παρά το επώδυνο τίμημα που πληρώνει η ανθρωπότη­τα. Ας μην αυταπατόμαστε. Ο καπιταλισμός δεν καταρρέει από μόνος του. Ούτε είναι βα­σιλική η οδός που οδηγεί στην ανατροπή του. Έχει ακόμη πολλά ισχυρά όπλα και εφεδρεί­ες. Παρά τον εκ βάθρων κλονισμό του, τη χρό­νια οικονομική και πολιτική κρίση, διατηρεί την παγκόσμια κυριαρχία του, την έχει ενισχύσει μάλιστα με την κατάρρευση του «υπαρκτού σο­σιαλισμού», θωρακίζεται με σιδερόφρακτους κατασταλτικούς μηχανισμούς, ο συστημικός λόγος κυριαρχεί με τα πανίσχυρα μέσα επικοι­νωνίας, όλα τα σκιάζει η φοβέρα και η κινδυ­νολογία του χειρότερου. Σαν τη Λερναία Ύδρα ακόμα και σε οριακές δυσκολίες επιστρατεύει ή ενσωματώνει νέες εφεδρείες... Είναι ανίκη­τος; Το διαψεύδει πανηγυρικά η δομική οικο­νομική και πολιτική κρίση του. Ο κόσμος απηυ-δισμένος από το άθλιο σήμερα, ιχνηλατεί ενα­γώνια γι' αυτόν και τα παιδιά του τη διέξοδο από τη φρίκη που βιώνει, ένα οραματικό αύ­ριο, μιαν άλλη καλύτερη κοινωνία.
 
Διέξοδο από την εξαθλίωση του σήμερα συ­νυφασμένη διαλεκτικά με μιαν ανώτερη κοινω­νία του αύριο μόνο ένα σύγχρονο κομμουνιστι­κό κίνημα μπορεί να προσφέρει. Αυτό το σχή­μα αντιστοιχεί στην πραγματικότητα, γι' αυ­τό έχει και τη δυνατότητα να πείθει, αν ανα­δεικνύουμε αυτές τις δυνατότητες. Ποιος ερ­γαζόμενος ή άνεργος δεν θα συγκινηθεί από την πειστική προβολή μιας αυριανής κοινωνί­ας, στην οποία δεν θα υπάρχει φτώχεια, ανερ­γία, εκμετάλλευση, αδικία, αυταρχισμός; Αυτή η κοινωνία δεν είναι θρησκευτική ή ηθική ου­τοπία. Αποτελεί προϊόν των αντιθέσεων του καπιταλισμού και της αναγκαιότητας υπέρβα-σής του. Ενυπάρχει όμως και στο παρόν, για­τί για να αντικατασταθεί η καπιταλιστική κοι­νωνία από την κομμουνιστική, χρειάζεται από σήμερα σκληρή αντικαπιταλιστική πάλη. Για­τί αυτή η πάλη δεν θεμελιώνει μόνον τη μελ­λοντική κοινωνία, αλλά από το χαρακτήρα της ανατρέπει την καπιταλιστική επίθεση και ωφε­λεί άμεσα τον εργαζόμενο, σε αντιδιαστολή με ανώδυνες μεταρρυθμίσεις που αναπαράγουν το σύστημα και την παθητική αναμονή του μέλ­λοντος.
 
 ΠΡΙΝ 14/7/13

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου